Faydalı Model Belgesi Ne İşe Yarar?

Faydalı model kavramının dilimizde kullanımı yeni yeni yaygınlaşmaya başladığından, doğru tanımı herkes tarafından tam olarak bilinmeyebilmektedir. “Faydalı model nedir, ne işe yarar?” sorusu karşısında çoğu kişinin vereceği cevap ya çok yüzeysel ya da yanlış olacaktır. Faydalı model sanayide uygulanabilen buluş sahiplerine verilen yasal bir korumadır. Sınai mülkiyet hakları kapsamına giren bu koruma hakkı tüm dünyada yeni olan buluşlara verilir.

Peki, faydalı model belgesi nedir?
Faydalı model belgesi de buluş sahibine Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından verilen ve buluş üzerinde yasal imtiyaz elde edilmesini sağlayan belgedir.

Ülkemizde buluşlar için temelde iki tür yasal koruma çeşidi uygulanır. Bunlardan ilki patent iken ikincisi ise faydalı modeldir. Kapsam ve işleyiş bakımından birbirinden ayrılan patent ve faydalı model kavramları genelde halk arasında birbirleriyle aynı anlamda kullanılır.
Patentle faydalı model arasındaki en temel fark, sağlaması gereken kriterlerde ortaya çıkar. Patentlendirme için buluşun yenilik, buluş basamağı ve sanayiye uygulanabilirlik kriterlerini karşılaması gerekirken faydalı modelde yenilik ve sanayiye uygulanabilirlik kriterlerini karşılaması yeterli olur.

Faydalı model, patente nazaran daha kolay, daha kısa sürede ve daha düşük maliyetler ile elde edilebilmesi bakımında tercih sebebidir.
Küçük ve orta ölçekli işletmeler tarafından tercih edilen bu yöntem işletmeyi ekonomik olarak çok fazla zorlamaz. Bununla beraber patent buluş sahibine buluşun kullanım hakkını 20 yıl süreyle verirken faydalı modelde bu süre 10 yıldır.
Her iki belge ile verilen koruma süresi uzatılamadığından kullanım süresi göz önüne alınarak en doğru belgeyi almak gerekir.

Faydalı Model Belgesi Nasıl Alınır?

Bir buluş yapan ya da yapma aşamasında olan firmaların cevabını merak ettiği bir diğer önemli soru “Faydalı model belgesi nasıl alınır?” konusudur. Ülkemizde faydalı modelleri de kapsayan sinai mülkiyet hakları 6769 Sınai Mülkiyet Kanunu ile düzenlenir. Bu kanuna uygun olarak faydalı model belgesi verme yetkisi Türk Patent ve Marka Kurumu’na verilmiştir.
Türk Patent ve Marka Kurumu’na yapılan başvuruları 6769 Sınai Mülkiyet Kanunu’nun 90. maddesinde belirtilen kriterlere göre değerlendirir. Peki, Türk Patent ve Marka Kurumu’na faydalı model başvurusu nasıl yapılır?
Değerlendirme sonucunda faydalı model belgesi nasıl alınır?

Yapılan başvuru öncelikle gerekli belgeleri taşıyıp taşımadığına göre değerlendirilir. Olumlu olan buluşlar patent siciline kaydedilirken eksik belgeleri bulunan başvurular için 2 ay ek süre verilir. Daha sonra şekli inceleme aşamasına geçilir ve başvuru şekli şartlara göre değerlendirilir. Şekli şartları sağlayan başvurularda bir sonraki aşama olan araştırma aşamasına geçilirken şartları sağlamayan başvuru sahiplerine eksikleri tamamlamak için yine iki aylık süre verilir.

Şekli şartları sağlayan başvurular için 2 ay içerisinde araştırma raporu talep edilmelidir. Araştırma raporu talep edilmemesi halinde buluş sahibinin başvurusunu iptal ettiği değerlendirilerek başvurusu değerlendirilmeden çıkarılır. Buluş sahibinin araştırma rapor masraflarını ödememesi durumunda da başvurusu değerlendirmeden çıkarılır.

Müteakiben Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından oluşturulan araştırma raporu yayımlanır. Varsa 3. kişilerin itirazları değerlendirilir. İtirazların olması durumunda yapılan değerlendirmenin sonucunda uygun görülürse patent belgesi buluş sahibine verilir. Tüm bu süreç size karışık ve zahmetli geldiyse mutlaka uzman bir kurum ile çalışmanız tavsiye edilir.
Örnek Patent, hassas patent başvuru sürecini profesyonel şekilde yönetmektedir.

Başvuru öncesi araştırma ve analizler, başvuru dosyasının (özet, tarifname, istemler, teknik resimler…) başvuruya uygun hale getirilmesi, başvuru işlemleri, hukuki süreç yönetimi, yıllık vize süreçlerinin takibi gibi aşamalar Örnek Patent tarafından titizlikle yürütülmektedir.